Beleggen met maatschappelijke relevantie

Particuliere beleggers en institutionele beleggers als pensioenfondsen en verzekeraars eisen steeds vaker dat hun beleggingen maatschappelijke relevantie hebben. Impact-beleggen heet dat. Dat is een stap verder weer dan het uitsluiten van ongewenste beleggingen. Over dat impact-beleggen verderop meer. Eerst wil ik iets meer zeggen over het uitsluiten van beleggingen die als ongewenst worden beschouwd.

Nederland kent een aantal grote institutionele beleggers, zoals de pensioenfondsen ABP, PGGM en verzekeraars als Achmea. Die vertegenwoordigen eigenlijk ons, het Nederlandse volk. Zo is PGGM de pensioenuitvoerder voor 2,6 miljoen (oud-)werknemers in de sector zorg en welzijn. Ze vertalen daarom opvattingen die breed leven in de maatschappij naar het beleggingsbeleid. Dat zie je ook terug in het feit dat deze grote beleggers al aardig wat jaren een aantal beleggingen keihard uitsluiten. Zoals onder meer aandelen van bedrijven waar kinderarbeid plaatsvindt, wapenfabrikanten die clusterbommen maken en steeds vaker ook fossiele energiebedrijven.

Je zou kunnen zeggen dat het uitsluiten van ongewenste beleggingen gemeengoed is geworden bij institutionele en particuliere beleggers. Die ontwikkeling kon overigens ook voortdurend krachtiger worden omdat de beleggingswereld – mede onder invloed van toezichthouders – steeds transparanter is geworden. Tegenwoordig kun je met wat zoeken vrij makkelijk te weten komen waarin je pensioenfonds of verzekeraar of een beleggingsfonds belegt.

Impact-beleggen relatief nieuwe ontwikkeling

Maar de nieuwe ontwikkeling is dat steeds meer beleggers verlangen dat hun pensioenfonds of verzekeraar ook maatschappelijk relevant belegt. Dit heet met een nieuwe term, ik noemde het al, impact-beleggen. Hierbij sluit je dus sowieso bepaalde ongewenste beleggingen uit. Maar tevens kies je ook welbewust voor aandelen van bedrijven en sectoren waarvan je niet alleen een goed financieel rendement verwacht, maar ook een positief maatschappelijk effect. Je kiest dan aandelen van beursgenoteerde bedrijven die een bijdrage leveren aan onder meer een beter klimaat, de wereldwijde watervoorziening, gezond voedsel en een betere gezondheid.

Daarbij moet ik wel gelijk zeggen dat impact-beleggen nog een relatief nieuwe ontwikkeling is. De criteria voor impact-beleggingen zijn dan ook nog niet zo scherp. Overigens gaat het bij impact-beleggen wel over een belangrijke ontwikkeling. Want met name de jongere generaties eisen steeds meer dat er maatschappelijk verantwoord belegd wordt.

ABNP kiest voor duurzamer beleggingsbeleid

Impact-beleggen begint dan ook groot te worden. Zo is ABP sinds een paar jaar al bezig de beleggingsportefeuille her in te richten. Aandelen van fossiele energiebedrijven worden verkocht, ten gunste van aandelen van duurzame energieondernemingen. Ook wordt steeds meer gekeken naar bijvoorbeeld de arbeidsomstandigheden van bedrijven waarin het pensioenfonds belegt. Het gaat daarbij om tientallen miljarden euro’s aan beleggingen. Zo worden nu de beleggingen die bijdragen aan een betere en schonere toekomst verdubbeld naar circa € 58 miljard. En naar duurzame energiebedrijven ging tot dusver circa € 5 miljard. Dat bedrag zal nog verder worden vergroot. Het ABP kiest naar eigen zeggen voor dat duurzamer beleggingsbeleid en meer maatschappelijke impact, omdat een groot deel van de eigen 2,8 miljoen deelnemers daar waarde aan hecht.

Ook PGGM kiest voor impact-beleggen

Ook PGGM – het vermogen dat deze pensioenuitvoerder belegt, bedraagt nu circa € 180 miljard – heeft al de bakens verzet. Tot 2020 zal tenminste € 20 miljard worden belegd in bedrijven die nieuwe oplossingen voor het klimaat, watervoorziening, gezond voedsel en gezondheid bieden. Zo belegt PGGM bijvoorbeeld ook direct in grote buitenlandse wind- en zonne-energieparken.

Goed rendement met impact-beleggen

De rendementen van impact-beleggen zijn ook zeker niet minder. ABP deed al onderzoek hiernaar. En met impact-beleggen zijn de rendementen gelijk tot beter dan bij een gewone beleggingsmix. Terwijl de risico’s niet hoger worden. Ook het gerenommeerde onderzoeksbureau McKinsey deed onderzoek naar impact-beleggen. En ook zij constateerden dat je met impact-beleggen zeker niet minder presteert. Dat is ook wel te begrijpen, aldus McKinsey, want je belegt dan in een aantal van de snelst groeiende ontwikkelingen ter wereld. Zoals onder meer duurzaamheid en gezondheid in relatie tot vergrijzing.

Particuliere beleggers ook steeds meer richting impact-beleggen

Daarnaast zie je dat ook particuliere beleggers steeds meer de bakens verzetten richting duurzame energie en andere vormen van impact-beleggen. Ook zie je dat er initiatieven ontstaan van individuen die zich verenigen om impact-beleggen te stimuleren. In de VS bijvoorbeeld riep de Amerikaanse acteur Leonardo DiCaprio beleggers op beleggingen in fossiele energiebedrijven te verruilen voor investeringen in duurzame energiebedrijven en projecten.

Beleggersgroep Follow This

En in Nederland maakt een beleggersgroep met de naam Follow This de beleidsbepalers bij Shell steeds zenuwachtiger. Follow This roept het olieconcern op zich om te vormen tot een duurzaam energiebedrijf. En toeval of niet, Shell maakte recent bekend te gaat deelnemen in een groot windenergieproject in Nederland. Als ik het zo op een rijtje zet, zie je dat institutionele en particuliere beleggers steeds hogere eisen stellen aan de maatschappelijke relevantie van de bedrijven waarin ze beleggen. Dat betekent dat die bedrijven extra rugwind krijgen. Daarom denk ik dat iedere belegger deze ontwikkeling in de gaten moet houden. Of je nu een fan van impact-beleggen bent of niet.

De column is geschreven door Robert Schuckink Kool van Bright New World