Doemdenken

ING kwam onlangs met een rapport waarin zij hun bezorgdheid uitten over de opkomst van 3D-printing in de industrie, omdat dit onze economie heel hard kan raken. Opvallend aan het rapport vind ik dat een andere ontwikkeling die onze economie nu al stevig beïnvloedt niet wordt genoemd, robotica. Maar vooral deel ik de bezorgdheid van ING niet. Er ontstaan juist veel kansen voor ons land.

Helft van alle producten 3D-geprint

ING verwacht dat mogelijk al in 2040 wereldwijd de helft van alle nieuwe producten 3D-geprint zal worden. Dat acht ik, met ING, zeker niet onmogelijk. De printers worden door voortschrijdende technologie steeds beter en betaalbaarder. Niet voor niets besloot een aantal autofabrikanten vorig jaar al om sommige onderdelen te printen. Waardoor er geen duur vervoer meer nodig is voor deze onderdelen en voorraadbeheer wordt vereenvoudigd. Als dat met de helft van alle geproduceerde goederen het geval is, dan heeft dat natuurlijk een forse invloed op het wereldwijde transport. ING wijst er dan zorgelijk op dat dit voor een land als Nederland, dat veel geld verdient met transport en overslag, een flinke verlaging van het bruto nationaal product kan betekenen.

Robotica verder in ontwikkeling

Maar ING vertelt in het rapport niet dat robotica al een stuk verder in zijn ontwikkeling is. En daardoor nu al een grote impact op vervoersstromen heeft. Robots zijn met name de laatste jaren in rap tempo, door technologische verbetering, aantrekkelijker geworden voor de maakindustrie. In de auto-industrie zal je inmiddels al met een lantaarntje moeten zoeken naar productiefaciliteiten zonder robots. Steeds meer productie vindt dicht bij de afzetmarkten plaats, met robots die onvermoeibaar 24 uur het klokje rond werken. Die productie vindt dus niet meer plaats in lage lonen-landen. Dat heeft invloed op onder meer overzees vrachtvervoer. Voor een zeehaven als Rotterdam is dat natuurlijk geen goed nieuws. Ik zie echter, om een andere kant te belichten, juist voordelen en kansen als het om de groei van 3D-printing en robotica gaat.

Voordelen 3D-printing en robotica voor milieu

ING belicht namelijk, vind ik, een en ander wel wat eenzijdig. Ten eerste worden de enorme voordelen van de snelle groei van 3D-printing en robotica voor het milieu niet genoemd. Als vervuilend vrachtvervoer over zee, land en door de lucht mondiaal sterk afneemt, is dat uiteraard goed voor ons milieu. Maar verder onderschat ING de veerkracht en het ondernemerschap in ons land naar mijn mening. Nederland is een open samenleving, met een uitstekende infrastructuur en een hoogopgeleide bevolking, die bovendien zijn talen spreekt. Er is genoeg geld.

Kennisclusters

Bovendien hebben we een aantal kennisclusters in ons land om u tegen te zeggen. Ik noem er een paar. Kennispark Twente is vooral sterk in technologie. In Brainport Regio Eindhoven vinden we onder meer marktleider ASML. YES!Delft, is de meest succesvolle incubator van Nederland, met meer dan 100 jonge technologiebedrijven. Denk ook aan RoboValley in Delft, waar al tientallen roboticabedrijven gevestigd zijn. En we hebben in ons land bovendien een aantal 3D-printing bedrijven, zoals Ultimaker, die in de wereldtop meespelen. Ik denk dat wel duidelijk is waar ik heen wil.

Kansen voor 3D-printing en robotica

Ik ben van nature een optimist, dus ik ben sowieso niet zo vatbaar voor doemdenken. Maar ik geloof ook echt dat er door de enorme groei van 3D-printing en robotica de komende decennia veel mogelijkheden ontstaan voor ons land. Mits we ons niet passief blindstaren op afnemende vervoersstromen, maar juist de kansen pakken die er liggen bij de verdere ontwikkeling van 3D-printing en robotica. Onze befaamde ondernemersmentaliteit dus. Daar ligt uiteraard ook een taak voor de overheid.

Creëer bijvoorbeeld kenniscentra waar vertegenwoordigers uit de zorg en de roboticasector met elkaar tot oplossingen kunnen komen voor de zorgsector. De zorgsector heeft daar denk ik wel oren naar. Zo las ik onlangs dat in meer dan de helft van de zorgcentra in Nederland al word nagedacht over het inzetten van zorgrobots. Om zo de overbelaste werknemers in deze sector te kunnen ontlasten. Op die wijze kan Nederland wellicht een voorloper worden als het gaat om de verdere ontwikkeling van zorgrobots. Die door de vergrijzing in de westerse wereld broodnodig zullen worden.

Spannend

Zorg er als overheid tevens voor dat er een gunstig klimaat wordt geschapen in ons land voor de verdere ontwikkeling van 3D-printing. Op die manier ga je mee met de technologische ontwikkelingen en creëer je werkgelegenheid. Waardoor je verlies van werkgelegenheid in de transportsector kunt opvangen. Zie met andere woorden de kansen en ga niet doemdenken. We zijn er in Nederland altijd goed in geweest ons aan te passen aan nieuwe omstandigheden. Laten we daar ook in de toekomst mee doorgaan. Dat is bovendien veel spannender dan doemdenken.

Robert Schuckink Kool, Bright New World