Doe zoals Estland

Wat is het best gedigitaliseerde land ter wereld? Het zou mij niet verrassen als weinig mensen op Estland komen. Toch loopt dit kleine Baltische land met circa 1,3 miljoen inwoners technologisch voorop. Erfenis van wijs overheidsbeleid nadat de Sovjet-Unie in 1991 uiteenviel.

Ze hebben zich toen gelijk gerealiseerd dat ICT en andere technologie je als land vooruit kunnen brengen. Het land bouwde allereerst een heel goed digitaal overheidsplatform. Bovendien is het hele land aangesloten op een gratis WiFi-netwerk. Sinds 2007 is het in Estland al mogelijk om digitaal te stemmen en anno 2018 is de gemiddelde Est in drie minuten klaar met zijn belastingaangifte. En sinds een aantal jaar kan iedere wereldburger van 18 jaar of ouder een e-Residency aanvragen van Estland. Een digitaal burgerschap dus van dit land. Dat lokt ondernemers naar het land.

Veel startups

Het resultaat mag er wezen. Estland eindigt vaak helemaal bovenin allerlei mondiale ranglijsten over innovatie en ondernemerschap. Estland is bijvoorbeeld nummer 2 in de wereld als het gaat om meeste startups per hoofd van de bevolking. Onder meer het befaamde Skype werd in Estland ontwikkeld. Maar nog veel concreter is dat het land duidelijk welvarender is dan de omringende landen. En dat het door de geweldige technologische infrastructuur ook een klein overheidsapparaat heeft. Dat scheelt natuurlijk enorm veel geld. 

Papierwinkel

In Europa hebben nog niet alle landen die slag zo volledig gemaakt als Estland. Maar een land als Frankrijk is denk ik zelfs een tegenpool van Estland. Het land is hopeloos stroperig. Een voorbeeld: het overschrijven van een auto naar een nieuwe eigenaar. Alleen al daarvoor moet je je als Franse burger met een hele papierwinkel bij verschillende ambtelijke instanties vervoegen. En die papierwinkel is ook vereist bij talloze andere zaken die je als burger of bedrijf moet regelen. Zoals het verlengen van een paspoort of het opzetten van een bedrijf. Het gevolg is een enorme papierberg. 

Gebukt onder last

Een last waar het land echt onder gebukt gaat. En om die hele papierwinkel draaiende te houden, heb je natuurlijk ook een groot ambtenarenapparaat nodig. Geen wonder dat circa een kwart van de Franse beroepsbevolking werkzaam is als ambtenaar. Allerlei zaken die in Estland een fluitje van een cent zijn, gaan in Frankrijk tergend traag en inefficiënt. Dat is natuurlijk een dure manier van ‘overheidje spelen’. Daarom suggereer ik: monsieur Macron, kijk eens naar Estland! Moderniseer Frankrijk. Doe zoals de Esten. Dat is de weg naar efficiency en een veel slankere en goedkopere overheid.

Robert Schuckink Kool, Bright New World