80% minder auto's!

De zelfrijdende auto komt er, daarover is eigenlijk iedereen het wel eens. Of dat over 5, 10 of 20 jaar is, is nog onduidelijk, maar het gaat gebeuren. En het gaat veel impact hebben. Natuurlijk op de auto-industrie zelf. Maar de gevolgen van de zelfrijdende auto strekken zich veel verder uit. En ook beleggers krijgen er mee te maken.

Tests met zelfrijdende auto's

Op snelwegen zijn al heel veel kilometers gemaakt, letterlijk, met zelfrijdende auto’s, in allerlei tests de afgelopen jaren. De grootste uitdaging ligt bij zelfrijdende auto’s in de steden. Door de vele interacties met andere weggebruikers en voetgangers. Maar ook die horde zal worden genomen. Een van de belangrijkste gevolgen van de zelfrijdende auto is dat er straks veel minder auto’s zullen zijn.

Auto's met slimme software

Waarom zou je een auto willen bezitten? Als je met slimme software er een binnen de kortste keren kunt laten voorrijden wanneer je ergens heen moet. Een beetje zoals je nu met Uber een taxi bestelt. En bij de zelfrijdende auto is de dure chauffeur niet meer nodig. De auto komt immers zelf voorrijden. Er ontstaat als het ware een netwerk van voortdurend rijdende voertuigen. Daarmee zal de enorme inefficiëntie van autogebruik worden geattaqueerd. Want de realiteit is dat auto’s nu zo’n 96% van de tijd stilstaan!

Efficiënt gedeeld wagenpark met zelfrijdende auto's

Het gebruik van auto’s kan als uitvloeisel van de zelfrijdende auto veel en veel efficiënter worden. Waardoor vervolgens het totale wagenpark volgens specialisten met 80% kan worden verminderd. Die voertuigen worden dan door alle gebruikers gedeeld. Dat is niet alleen bijzonder efficiënt. Maar het past qua mentaliteit denk ik ook goed bij de jongere generaties, die veel meer gewend zijn aan het delen van gebruiksvoorwerpen dan de babyboomers. Dat delen van auto’s zie je ook al. Bijvoorbeeld met Greenwheels, dat elektrische auto’s met een abonnementsstructuur als het ware verdeeld onder de gebruikers.

De consequenties van een efficiënt gedeeld zelfrijdend wagenpark zijn enorm voor de automobielindustrie. De grote autofabrikanten zullen drastisch minder auto’s gaan verkopen. Daar kom ik verderop weer op terug. Eerst wil ik nog wat andere, directe en indirecte consequenties van de zelfrijdende auto in kaart brengen. Bijvoorbeeld de impact op de overheidsbegroting.

Verkeersboetes en schadeverzekeraars

De zelfrijdende auto zal keurig van A naar B rijden. De maximumsnelheid wordt niet overtreden, en er worden ook geen andere verkeersovertredingen begaan. Overheden lopen daardoor forse inkomsten van verkeersboetes mis. Maar er zijn ook consequenties voor verzekeraars. Momenteel zie je door sensorentechniek in auto’s al veel minder kop-staart botsingen. Met zelfrijdende auto’s zal het aantal botsingen heel drastisch afnemen. Dat scheelt een hoop kosten. Maar autoschadeverzekeraars kunnen dan wel opdoeken. Garages die veel schadeomzet hebben, worden ook veelal brodeloos.

Nog een ander voorbeeld: met zelfrijdende auto’s heb je op den duur ook geen rijbewijs meer nodig. Rijschoolbedrijfjes kunnen dus in de toekomst opdoeken. Taxibedrijven: idem dito. Verder zullen als het wagenpark met 80% is verminderd, files ook tot het verleden gaan behoren. En hebben we uiteraard veel minder parkeerplekken nodig. Ook hier zijn er weer flinke indirecte gevolgen. Grote bouw- en aannemingsbedrijven, die mede hun geld verdienen met de aanleg en het onderhoud van wegen, derven inkomsten. En minder benodigde parkeerplekken betekent dat je steden anders kunt gaan inrichten.

Gevolgen zelfrijdende auto voor automobielmarkt 

Maar de meest directe gevolgen van de zelfrijdende auto zijn er uiteraard voor de automobielmarkt, waarin miljarden omgaan. De grote automakers zijn wel allemaal bezig met het ontwikkelen van elektrische auto’s. Maar of ze de impact van de zelfrijdende auto al helemaal in het vizier hebben, weet ik niet. Veel autofabrikanten zijn nu nog winstgevend. Maar blijft dat zo?

Ik besef dat je geen datum kunt prikken waarop de zelfrijdende auto gemeengoed is. Maar dat de grote autofabrikanten het roer moeten gaan omgooien is duidelijk. Misschien gaan automakers wel zelf het autodelen organiseren en daar inkomsten uit genereren. Ik heb de antwoorden nu ook niet paraat.

Beleggers en zelfrijdende auto's

Het lijkt me evident dat je als belegger de impact die zelfrijdende auto’s zullen hebben, moet gaan meenemen in je beslissingen. Zullen grote, beursgenoteerde autofabrikanten de zelfrijdende auto overleven? Is het überhaupt nog relevant je als automerk door een eigen signatuur trachten te onderscheiden? Wordt Tesla, dat zich helemaal richt op de productie van elektrische auto’s, een winnaar als het om zelfrijdende auto’s gaat? Vergeet ook niet de gevolgen die wat verder weg liggen. Zoals voor grote beursgenoteerde aanneembedrijven, die in de toekomst veel minder geld zullen verdienen aan verkeersinfrastructuur. Verzekeraars, die een belangrijk inkomstenbron kwijtraken.

Niemand heeft nu nog de antwoorden paraat. Maar dat de gevolgen van de zelfrijdende auto groot zullen zijn, dat is nu al duidelijk.

Robert Schuckink Kool, Bright New World